Παράθυρο Johari

Το παράθυρο Johari είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο αυτεπίγνωσης. Η ονομασία του προέρχεται από τους ανθρώπους που το επινόησαν, τους ψυχολόγους Joseph Lufft και Ηarry Ingam.

Αυτό το εργαλείο μας βοηθάει να συνειδητοποιήσουμε γνωστές και άγνωστες πλευρές του εαυτού μας. Δίνει έμφαση σε σημαντικές δεξιότητες όπως η συμπεριφορά, η ενσυναίσθηση, η ομαδική συνεργασία και η γενικότερη προσωπική ανάπτυξη.

Ο εαυτός μας χωρίζεται σε τέσσερις περιοχές στο Παράθυρο Johari:

• Ανοικτή (γνωστή σε εμάς, γνωστή στους άλλους)
• Κρυφή (γνωστή σε εμάς, άγνωστη στους άλλους)
• Τυφλή (άγνωστη σε εμάς, γνωστή στους άλλους)
• Άγνωστη (άγνωστη σε εμάς, άγνωστη στους άλλους)

Ας τις δούμε όλες αναλυτικά:

📖 Ανοικτός Εαυτός

Είναι το δημόσιο μέρος του εαυτού μας, εκείνο που μπορούμε να δούμε τόσο εμείς όσο και οι άλλοι. Περιλαμβάνει όλα αυτά που αποκαλύπτουμε και μοιραζόμαστε ελεύθερα όπως κάποιο μέρος των εμπειριών μας, της γνώσης, της γνώμης και των απόψεων μας, των συναισθημάτων μας. Επίσης τις ικανότητες μας, τις γνώσεις μας, τα προτερήματα, τα ελαττώματα, τις επιθυμίες και τα προβλήματά μας.

Άνθρωποι με μεγάλη ανοικτή περιοχή έχουν σημαντικό βαθμό αυτεπίγνωσης, καθαρή σκέψη, αυτοπεποίθηση και αυθεντικότητα. Νιώθουν άνετα με τον εαυτό τους γνωρίζοντας τα δυνατά σημεία και τις αδυναμίες τους, χαράζουν τον δικό τους δρόμο, είναι σίγουροι για τις αποφάσεις τους και σπάνια νιώθουν την ανάγκη να αποζητούν την έγκριση των άλλων.

🔒 Κρυφός Εαυτός

Είναι το μέρος εκείνο του εαυτού μας που είναι ορατό σε εμάς αλλά όχι στους άλλους. Σε αυτή την περιοχή κρατάμε πολύ προσωπικές μας πληροφορίες, όλα εκείνα που δεν είμαστε καθόλου πρόθυμοι να μοιραστούμε με άλλους, αφού μπορεί να πρόκειται για αδυναμίες, δυσλειτουργίες, φόβους, συναισθήματα, κίνητρα, φαντασιώσεις, λάθη, τρωτά σημεία, μυστικά, ενοχές, πόθους. Ωστόσο, μπορεί να περιλαμβάνει και θετικά μας χαρακτηριστικά τα οποία δεν αποκαλύπτουμε από μετριοφροσύνη ή ντροπαλότητα.

Ο βαθμός εμπιστοσύνης που έχουμε σε διάφορα άτομα, μας οδηγεί να αποφασίζουμε και για το μέγεθος της πληροφορίας που είμαστε πρόθυμοι να μοιραζόμαστε μαζί τους. Εκείνος που έχει υπερμεγέθη κρυφό εαυτό τείνει να φαίνεται εσωστρεφής, κρυψίνους και μυστικοπαθής στους άλλους. Ο ίδιος όμως δεν προβληματίζεται ιδιαίτερα, έτσι μπορεί να δείχνει και απόμακρος ή χαμένος στον κόσμο του.

🔮 Τυφλός Εαυτός

Είναι εκείνο το μέρος της προσωπικότητας μας που οι άλλοι βλέπουν σε εμάς, αλλά που εμείς δεν μπορούμε να δούμε. Περιλαμβάνει στοιχεία όπως η μη λεκτική επικοινωνία, οι ιδιομορφίες μας και όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά μας που οι άλλοι μεταφράζουν διαφορετικά από εμάς.

Η καλοπροαίρετη κριτική μας βοηθά να συνειδητοποιήσουμε πράγματα, μεταφέροντας τα έτσι από την τυφλή στην ανοικτή περιοχή. Άνθρωποι που έχουν μεγάλη τυφλή περιοχή μπορεί να είναι ιδιαίτερα αφελείς και να δυσκολεύονται στις επαγγελματικές και κοινωνικές τους σχέσεις.

🔬 Άγνωστος Εαυτός

Είναι εκείνος που ούτε εμείς, ούτε οι άλλοι γύρω μας μπορούν να δουν. Πρόκειται για πράγματα που είναι έξω από την επίγνωση, τόσο τη δική μας όσο και των άλλων, όπως καταπιεσμένα συναισθήματα και εμπειρίες που έχουν αποθηκευτεί βαθιά στο υποσυνείδητο. Αυτά μπορεί να παραμείνουν για πάντα εκεί άγνωστα ή να τα ανακαλύψουμε κάποια στιγμή οπότε και θα εισέλθουν σε κάποια άλλη περιοχή του εαυτού μας (την κρυφή, την τυφλή ή ακόμη και την ανοικτή).

Εκείνοι με δυσανάλογα μεγάλο άγνωστο εαυτό, είναι άνθρωποι που δεν έχουν αναζητήσει ποτέ την αυτογνωσία, δεν έχουν κάνει ποτέ κάποια επένδυση στην αυτοβελτίωση τους. Δυσκολεύονται στις σχέσεις τους με τους άλλους, αλλά και με τον ίδιο τους τον εαυτό και γενικά έχουν μια θολή αντίληψη του κόσμου στον οποίο ζουν.

Tο υπόλοιπο παγόβουνο

Ενώ οι πρώτοι τρεις εαυτοί είναι η κορυφή του παγόβουνου, ο άγνωστος εαυτός μας είναι το υπόλοιπο παγόβουνο. Είναι το κομμάτι που κρύβει το μεγαλύτερο μέρος της πληροφορίας για το ποιοι πραγματικά είμαστε. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν τολμούν να βουτήξουν στα θολά και παγωμένα νερά του μυαλού τους. Ακόμα κι αν έχουν πειστεί ότι μπορεί να κρύβεται ένας θησαυρός εκεί μέσα. Όσοι όμως το τολμούν, μετά το πρώτο σοκ, αντιλαμβάνονται ότι κι αυτό είναι μια τέχνη την οποία όσο κανείς την εξασκεί, τόσο βελτιώνεται. Και βέβαια όσο βελτιώνεται, τόσο πιο μεγάλα είναι τα οφέλη που αποκομίζει.

Τεχνικές όπως η αυτοπαρατήρηση, η ενδοσκόπηση και ο διαλογισμός μπορούν να μας βοηθήσουν να γνωρίσουμε ένα σημαντικό μέρος του άγνωστου εαυτού μας, με εκπληκτικά μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Η ψυχανάλυση και το coaching επίσης μας ανοίγουν την πόρτα και μας οδηγούν χέρι-χέρι στο εκπληκτικό μονοπάτι της αυτογνωσίας!

Δείτε επίσης τα Παιχνίδια Επίγνωσης!